Μεταλλαγμένα τρόφιμα

  Τα μεταλλαγμένα τρόφιμα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής μας ζωής – είτε εκούσια είτε ακούσια- και αναπόφευκτα μας επηρεάζουν. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της επιστήμης. Ωστόσο, η αξία και η ασφάλεια των εφαρμογών της γενετικής επιστήμης έχουν πιστούς υποστηρικτές αλλά και πολέμιους. Άραγε, αυτή η τεχνητή παρέμβαση στη Φύση θα ωφελήσει τον άνθρωπο ή θα τον επιβαρύνει με νέα προβλήματα;

   Η γενετική, και πιο συγκεκριμένα τα μεταλλαγμένα τρόφιμα, είναι η επιστήμη σε όλο της το μεγαλείο. Περίπλοκες, υπερευαίσθητες τεχνικές και μέθοδοι που αποβλέπουν στη βελτίωση και τη διευκόλυνση των διατροφικών δυνατοτήτων, αναπτύσσονται με ταχύτατους ρυθμούς τα τελευταία χρόνια. Η καλλιέργεια σπόρων και φυτών που είναι ανθεκτικά ασχέτως καιρού και κλίματος θα μπορούσε να συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην ικανοποίηση της ανθρώπινης ανάγκης για τροφή. Διανύουμε χρόνια που ο υπερπληθυσμός είναι υπαρκτός, ο υποσιτισμός σημαντικού ποσοστού της ανθρωπότητας αποτελεί μια ζοφερή πραγματικότητα, η εγκατάλειψη της υπαίθρου είναι πιο έντονη από ποτέ και οι φυσικοί πόροι εξαντλούνται αλόγιστα χωρίς κανέναν ηθικό φραγμό. Η έλλειψη τροφίμων θα αποτελεί ένα ολοένα αυξανόμενο πρόβλημα τα επόμενα χρόνια. Σε αυτό ακριβώς το ζήτημα ανταποκρίνεται η γενετική επιστήμη με τα μεταλλαγμένα τρόφιμα. Λαχανικά και φρούτα εμπλουτισμένα με όλο το φάσμα των απαραίτητων βιταμινών για τον οργανισμό αποτελεί το επόμενο βήμα στην εξάλειψη σοβαρών ασθενειών που προκαλούνται από υποβιταμινώσεις. Πέρα όμως από την εξάλειψη ασθενειών, θα ελαττωθεί σε σημαντικό βαθμό η πείνα που δοκιμάζει πολλούς λαούς του κόσμου. Επιπροσθέτως, ο οικονομικός παράγοντας αξίζει, σαφώς, να επισημανθεί καθώς όλο και μεγαλύτερες ποσότητες ανθεκτικών τροφίμων θα διατίθενται στην αγορά, με κέρδος τόσο για τον καταναλωτή που θα αγοράζει φθηνά όσο και για τον έμπορο που θα κερδίζει από τις πολλές πωλήσεις.

 

  Σαν νόμισμα με δυο όψεις, ωστόσο, υπάρχει και ο αντίλογος. Γνωρίζουμε πραγματικά τις συνέπειες μακροπρόθεσμα; Αδιαμφισβήτητα υπάρχει τα τελευταία χρόνια μια τάση από το μέρος των επιστημόνων να ρισκάρουν, να αναζητούν το όριο μέχρι το οποίο η Φύση τους επιτρέπει να εμπλακούν σε δικά της μελήματα. Τα μεταλλαγμένα τρόφιμα δεν αποτελούν εξαίρεση, αφού οι επιστήμονες επιδιώκουν να παρέμβουν και να διαφοροποιήσουν το DNA φυτικών και ζωικών προϊόντων, με σκοπό να εξελίξουν την ποιότητα και την ανθεκτικότητά τους. Και σαν να μη φτάνει αυτό, εκφράζονται σοβαρές ενστάσεις εξαιτίας της ισχυρής πιθανότητας να επηρεάζεται και το ανθρώπινο DNA, πράγμα που θα οδηγούσε σε τερατογενέσεις και παιδιά-φορείς θανατηφόρων νοσημάτων. Η εμφάνιση νέων εργαστηριακών ασθενειών που θα είναι ακόμη πιο δύσκολες στην καταπολέμησή τους ελλοχεύει επιπρόσθετους κινδύνους  για την υγεία μας. Επομένως, επικρατεί εντονότατη επιφυλακτικότητα απέναντι στην ασφάλεια αυτής της προόδου. Συνεπώς, καθώς δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε το αυθεντικά από τα μεταλλαγμένα τρόφιμα, οι εταιρείες οφείλουν να το διασαφηνίζουν. Εξάλλου, δεν έχουμε το δικαίωμα να γνωρίζουμε τι έχουμε στο πιάτο μας; Πέρα όμως από αυτό, το χρήμα που έχει δημιουργήσει ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να διαφθείρει ακόμα και τα πιο ευγενή κίνητρα. Είναι γεγονός πως γνωστές εταιρείες δε θα διστάσουν να δώσουν λιγότερη έμφαση στην ποιότητα ώστε να μειωθούν τα έξοδά τους κι ενδεχομένως να κάνουν τα πάντα για να συγκαλύψουν τυχόν προβλήματα που θα μπορούσαν να «λεκιάσουν» τη φήμη τους.

 

   Όταν ο Albert Einstein ανακάλυψε το θεμελιώδη τύπο της σχάσης του ατομικού πυρήνα (Ε=mc²), έθεσε τις βάσεις τόσο για την πραγματοποίηση ακτινοθεραπειών -που σώζουν καρκινοπαθείς-  όσο και για την κατασκευή των ατομικών βομβών –που έπληξαν τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι κι έσπειραν το θάνατο τότε αλλά και μεταγενέστερα. Αντίστοιχα, τα επιτεύγματα της γενετικής επιστήμης θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τόσο προς όφελος της ανθρωπότητας όσο και για την καταστροφή της. Κλείνοντας, ας κρατάμε στο μυαλό μας τα λόγια του Γάλλου επιστήμονα και φιλοσόφου Jean Rostand: «Η επιστήμη μάς έκανε θεούς πριν να γίνουμε άξιοι να είμαστε άνθρωποι».

 

Μικαέλα-Ζωή Ψαρομμάτη - Β' Γυμνασίου